
Viðtal við Hjálmar Gíslason hjá Spurl ehf um leitarvélina Emblu
,,Embla á að vera besta leitarvél á Íslandi um ókomin ár og stefnt er á
útrás,” segir Hjálmar Gíslason, framkvæmdastjóri Spurl ehf.
Leitarvélin Embla sem hleypt var af stokkunum 1. nóvember sl. er
samstarfsverkefni Spurl ehf., Orðabókar Háskóla Íslands og
mbl.is. Að sögn Hjálmars Gíslasonar, framkvæmastjóra Spurl ehf.,
er markmiðið að gera Emblu að mjög lifandi leitarvél, helst þannig að
fréttir og dægurmálaumræða sé aðgengileg þar nánast um leið og hún
gerist. Tölvumál ræddi við Hjálmar um tæknina á bak við
leitarvélina og framtíðarsýn en hann segir meðal annars að stefnt sé að
því að gera Emblu að bestu leitarvél á Íslandi og að verið sé að
kortleggja Evrópumarkaðinn.
Leitarvélar eru orðnar eitt helsta viðmót notenda á Netinu og segir
Hjálmar að án góðra leitarvéla væri Netið og gagnsemi þess aðeins
svipur hjá sjón miðað við það sem við þekkjum þar sem þær komi reglu á
hið ótrúlega magn upplýsinga sem þar sé að finna. ,,Á eftir
tölvupósti er vefleit mest notaða tól sem Netið hefur upp á að bjóða.
Þetta eitt gerir leitarvélar að aðlaðandi kosti fyrir auglýsendur, en
þar kemur líka fleira til. Þegar netnotandi slær inn leitarorð, er hann
í raun að gefa mjög nákvæmar upplýsingar um það sem er honum efst í
huga á þeim tímapunkti. Þetta opnar tækifæri til að birta notandanum
ákaflega markvissar auglýsingar sem hann er miklu líklegri til að
smella á heldur en hefðbundna auglýsingaborða. Slíkar auglýsingar eru
meira að segja hjálplegar fyrir notandann, þannig að allir njóta góðs
af.”
Leitarvél sem skilur beygingar og áfastann greini
Hjálmar segir að sú þróun sem nefnd er að framan hafi í raun verið
kveikjan að Emblu þar sem Spurl hafi séð ákveðin tækifæri í
séríslenskri leit. ,,Flest öll leitartækni á uppruna sinn í hinum
enskumælandi heimi og enska er satt að segja mjög einföld þegar kemur
að textaleit. Ensk orð hafa fáar orðmyndir og einfaldar. Þessu er
talsvert öðruvísi farið með okkar ástkæra ilhýra tungumál, með okkar
beygingar, kyn, tölur og áfastan greini. Engu að síður er ljóst að
þegar notandi slær inn í leitarvél orð eins og ,,flugvöllur” ætlast
hann til að finna einnig vefsíður þar sem talað er um ,,flugvöllinn í
Vatnsmýri” eða ,,flugvelli á Vestfjörðum” - slík skjöl fara hins vegar
fyrir ofan garð og neðan hjá almennum leitarvélum. Við lögðum af
stað með þetta vandamál sem útgangspunkt og höfum tekið mið af þessu og
fleiri séríslenskum atriðum við smíðina, s.s. að hjálpa notendum
við að leiðrétta stafsetningar- og ásláttarvillur og hreinlega að kenna
leitarvélinni dálítið á íslenskt ,,veflandslag”, þ.e. hvar líklegt er
að finna upplýsingar um ákveðna, sértæka hluti.”
Áherslan á íslensku hefur fallið í kramið hjá notendum
Að sögn Hjálmars hefur Emblu verið mjög vel tekið frá því hún var sett
á laggirnar í nóvember sl. ,,Ég held að það sé óhætt að segja að
áherslan á íslenskuna og íslenska vefinn hafi fallið vel í kramið hjá
notendum. Við höfum fengið mikil viðbrögð frá notendum sem almennt hafa
verið mjög jákvæð. Þó má segja að kvartanir og ábendingar um
betrumbætur séu meira virði, því að þó það sé gaman að heyra af því sem
vel er gert, benda neikvæðu skrifin á tækifæri til betrumbóta og veita
innsýn í það hvernig hægt er að
þjónusta notendurna enn betur. Við reynum því að hvetja fólk til að
setja sig í samband og segja hug sinn - hver svo sem hann er.
Varðandi auglýsingar tengdar efnisorðum þá eru þær nýjung hér á landi
þannig að það hefur tekið nokkurn tíma að kynna þann möguleika og kosti
hans fyrir auglýsendum. Sú vinna er nú að fara af stað af meiri krafti
og nær undantekningalaust sjá menn tækifærin í þessum kosti um leið og
þeir leiða hugann að honum.”
Aðferðafræðin á við flest önnur tungumál Evrópu
Spurður um þróun á sams konar leitarvélum fyrir önnur lönd sem hafa
ekki ensku sem móðurmál segir Hjálmar að verið sé að skoða ýmsa
möguleika í þá veru. ,,Við erum að kortleggja leitarmarkaðinn í
Evrópu og átta okkur á því hvar tækifærin liggja, bæði út frá
markaðslegum forsendum, en einnig því hvar okkar tækni nýtist
best. Aðferðafræðin sem við erum að nota fyrir íslenskuna á vel
við fyrir flest tungumál í Evrópu og við höfum verið að gera tilraunir
t.d. á dönsku og sænsku sem lofa mjög góðu. Við viljum fara inn á
þessa markaði með öflugum samstarfsaðilum sem þekkja viðkomandi markaði
og hafa þegar aðgang að stórum notendahópum og sambönd við auglýsendur.
Við höfum kynnt þessa möguleika fyrir þó nokkrum aðilum og erum að
vinna í því loka fyrstu samstarfssamningunum á þessum mörkuðum.”
,,Töfrasvör” Emblu
En hver er framtíðarsýn Emblu? ,,Embla á að vera besta leitarvél
á Íslandi um ókomin ár. Við munum halda áfram að fínpússa
íslenskukunnátuna og aðra þætti í leitarniðurstöðunum en auk þess höfum
við verið að eyða umtalsverðu púðri í að aðstoða fólk sem er í leit að
sértækum upplýsingum. Sláirðu t.d. inn nafn á þjóðþekktum einstaklingi
í Emblu færðu tengil á æviágrip hans úr bókinni Samtíðarmenn, sláirðu
inn símanúmer færðu tengil til að fletta upp rétthafa númersins og
sláirðu inn bókartitil færðu upplýsingar um bókina og möguleika á að
kaupa hana. Þarna eru enn miklir möguleikar og ég sé fyrir mér að Embla
muni eiga slík "töfrasvör" við allt að helmingi leitarfyrirspurna innan
skamms. Markmiðið er að gera Emblu að mjög lifandi leitarvél,
helst þannig að fréttir og dægurmálaumræða sé aðgengileg þar nánast um
leið og hún gerist. Þetta er reyndar á eins árs planinu hjá okkur og er
nokkuð sem hægt er að gera með sérþekkingu á íslenska vefnum og vegna
þess að íslenski vefurinn er þó ekki stærri en hann er.”
Skil á efni
Leita í vefútgáfu Tölvumála
Um Tölvumál
Tölvumál - tímarit Skýrslutæknifélags Íslands er óháð tímarit um tölvutækni og hefur verið gefið út frá árinu 1976.
Vefútgáfa Tölvumála birtir vikulega nýja grein á vef Ský og árlega er gefið út veglegt prentað tímarit undir nafninu "Tölvumál" þar sem fjallað er um tölvutækni frá ýmsum sjónarhornum og er þema blaðsins jafnan valið snemma árs og útgáfa að hausti.
Ritnefnd Ský sér um að afla efni í Tölvumál og geta allir sem áhuga hafa sent inn efni.