Skip to main content
10. júní 2016

CDIO – hugmyndafræði í menntun verk- og tæknifræðinga

ingunnFrá því að verkfræði varð til sem sérstök faggrein á 19. öldinni og fram yfir miðja 20. öld, byggði kennsla verkfræðigreina á hagnýtri nálgun. Helstu kennarar í faginu voru verkfræðingar með mikla reynslu af rekstri eða hönnun sem fóru inn í háskólana og miðluðu af reynslu sinni til næstu kynslóðar. Á sjötta áratug síðustu aldar hófst sú þróun að lögð var aukin áhersla á vísindalegar undirstöður verkfræðinnar. Þetta varð til þess að tækniþróun fleygði fram en þýddi um leið að tengingin við iðkendur í faginu minnkaði, þar sem minna varð um að kennarar hefðu unnið í iðnaði, en sífellt fleiri lögðu stund á rannsóknir.

Við menntun verk- og tæknifræðinga takast gjarnan á tvö sjónarmið sem bæði eiga rétt á sér. Nemendur þurfa sannarlega að innbyrða sívaxandi magn vísindalegrar þekkingar til að verða góðir sérfræðingar. Hins vegar þurfa þeir að ná yfirsýn yfir uppbyggingu flókinna kerfa, tengja fræðin við praktíkina og hafa samskiptafærni til að ná árangri í hópavinnu með öðrum sérfræðingum. Vinnuveitendur hafa þær væntingar að verkfræðingar og tæknifræðingar séu góðir í samskiptum og ráði við að greina flókin verkefni, bera kennsl á aðalatriði og skorður, hanna hagnýtar lausnir og koma þeim í framkvæmd og rekstur. Þessa hæfni er æskilegt að nemendur öðlist á meðan á skólagöngu stendur.

Á tíunda áratug síðustu aldar fengu kennarar við verkfræðideildir tveggja virtra háskóla, MIT og Chalmers, skýr skilaboð frá samstarfsfyrirtækjum, m.a. Boeing flugvélaverksmiðjunum og Volvo bílaverksmiðjunum, um að ungir verkfræðingar sem skólarnir útskrifuðu réðu ekki við einföld verkfræðileg viðfangsefni. Þótt þeir kynnu fræðin þá réðu þeir ekki við raunhæfar lausnir, hagnýta hönnun né hópvinnu. Fyrirtækin kvörtuðu undan því að það tæki óásættanlega langan tíma að kenna nýútskrifuðum nemendum að að vinna. Prófessorar við skólana ræddu þetta sín á milli og hófu samstarf um hvernig bæta mætti tæknimenntun. Samstarfsnetið hlaut nafnið „The CDIO initiative“ þar sem CDIO er skammstöfun fyrir „Conceive, Design, Implement and Operate“, sem útleggst á íslensku sem Hugmynd, hönnun, framkvæmd og rekstur, sjá www.cdio.org

Stofnun CDIO árið 2000 var svar við áhyggjuröddum atvinnulífsins, en meðal þess sem þátttaka í CDIO felur í sér er árangursmiðað samráð háskóla og hagsmunaaðila á borð við atvinnulíf og fagfélög. Mótun námsbrauta í anda CDIO á að tryggja að nemendur fái þessa lausnamiðuðu verkfræðilegu færni sem vinnuveitendur sækjast eftir, án þess að slegið sé af fræðilegum kröfum.

Í dag eru um 70 háskólar frá öllum heimshornum þátttakendur og vinna þeir kerfisbundið að því að bæta skipulag námsbrauta og þróa námsbrautir í verkfræði og tæknifræði með áherslu á þarfir atvinnulífsins.
Háskólarnir í CDIO netinu hafa í sameiningu mótað ramma sem nýta má við að þróa námsbrautir þannig að nemendur fái djúpa fræðilega þekkingu í verkfræðilegu samhengi, og öðlist á sama tíma hæfni til að fylgja verkefnum eftir frá hugmynd og hönnun yfir í framkvæmd og rekstur. Lögð er áhersla á kennslu í litlum hópum, verklega kennslu, tengingu námsins við atvinnulífið og lærdómsferli nemandans frá frumhugmynd allt til verkloka. Mótun námsbrauta samkvæmt þessari hugmyndafræði tryggir að nemendur fá þessa lausnarmiðuðu verkfræðilegu færni sem vinnuveitendur sækjast eftir, án þess að slegið sé af fræðilegum kröfum. Yfirlýst markmið samstarfsskólanna er að mennta nemendur sem:
•    Hafa djúpa þekkingu á fræðilegum undirstöðum verkfræðigreina
•    Geta verið leiðandi í sköpun nýrra vara og rekstri nýrra ferla og kerfa
•    Skilja mikilvægi rannsókna og tækniþróunar fyrir samfélagið

Háskólinn í Reykjavík (HR) gerist aðili að CDIO samstarfsnetinu

Tækni- og verkfræðideild HR er aðili að samstarfsneti um að þróa og bæta kennslu í verkfræði og tæknifræði, CDIO (Conceive, Design, Implement, Operate). Fyrirkomulag kennslu við tækni- og verkfræðideild HR hefur frá upphafi fylgt hugmyndafræði CDIO að nokkru leyti en frá 2013 hefur verið unnið að því að rýna nám við deildina og taka með formlegri hætti mið af markmiðum og gæðakröfum CDIO. Samstarfsnetið hefur skilgreint áhersluatriði sem eiga að gera háskólum kleift að ná settum markmiðum í námi og kennslu, 12 „boðorð“ (The 12 CDIO Standards)  og er nú unnið að innleiðingu þeirrar aðferðafræði við námsbrautir HR í verkfræði og tæknifræði.

Höfundur: Ingunn Sæmundsdóttir, dósent og forstöðumaður grunnnáms, Tækni- og verkfræðideild Háskólans í Reykjavík

Skoðað: 2463 sinnum

Blaðið Tölvumál

Forsíða Tölvumála

Leita í vefútgáfu Tölvumála

Um Tölvumál

Tölvumál - tímarit Skýrslutæknifélags Íslands er óháð tímarit um tölvutækni og hefur verið gefið út frá árinu 1976.

Vefútgáfa Tölvumála birtir vikulega nýja grein á vef Ský og árlega er gefið út veglegt prentað tímarit undir nafninu "Tölvumál" þar sem fjallað er um tölvutækni frá ýmsum sjónarhornum og er þema blaðsins jafnan valið snemma árs og útgáfa að hausti.

Ritnefnd Ský sér um að afla efni í Tölvumál og geta allir sem áhuga hafa sent inn efni.

Um ritnefnd Tölvumála