Tækjabyltingin
Árið 2020 er spáð að nettengd tæki í heiminum verði fleiri en 24 milljarðar. Það þýðir að hver einasti jarðarbúi eigi að meðaltali fjögur nettengd tæki. Öll þessi tæki mynda svo það sem oftast er kallað hlutanet, internet allra hluta eða Internet of Things (IoT) á ensku.
Internet allra hluta hefur verið tískuorð í okkar fagi nú í mörg ár, margt af því sem hefur verið lofað hefur ræst en þó er langt í land enda er hinn almenni notandi ekki komin svo langt í sinni snjallvæðingu né hefur endilega áhuga á henni. Flest tækjanna í dag fyrir utan hið hefðbundnu eru í notkun í verksmiðjum, iðnaði og í ýmiskonar rannsóknarvinnu.
Nóg er samt til af snjalltækjum, tækjum sem eiga að leysa eitthvað ákveðið verkefni sem að við oft vissum einfaldlega ekki að væri vandamál. Þessi snjalltæki öll kosta svo flest talsvert meira en ósnjalla útgáfan sem við höfum notað í fjölda ára án vandræða. En eins og með svo margt eru það svo markaðsöflin sem telja okkar trú um að þetta verðum við að eignast, rétt eins og með fótanuddtækin um árið.
Þar sem ég fékk tækniáhugann í vöggugjöf frá föður mínum er ég þó kominn langt yfir 25 nettengd tæki þegar þetta er skrifað. Ekkert þessara tækja breyta lífi mínu en þau gera þó lífið þægilegra á marga vegu en óþarfi er að telja upp þá kosti eða galla sem snjallvæðingin með sínum snjallsímum og spjaldtölvum hefur fært okkur. Svo fyrir utan öll þessi ímynduðu þægindi og einfaldleika finnst mér þetta tæknibrölt bara svo skemmtilegt.
Í dag get ég stýrt nær öllu á heimili mínu, bæði með símanum mínum, forritanlegum hnöppum nú eða með raddstýringu en því miður á ensku eins og staðan er í dag. Ég get stýrt ljósum, hitastigi í ofnum og gólfum, sjónvarpinu og öllum þeim tækjum sem tengjast því ásamt auðvitað útidyrahurðinni. Fjölmargir nemar hafa svo það hlutverk að nema hreyfingu, birtu, hita og rakastig og allt talar þetta fallega saman þökk sé stöðlum sem gera það auðvelt að smíða keðju atvika sem gera eitt og annað ef ákveðnar forsendur eru fyrir hendi. Þannig eru útiljósin aðeins í gangi sé ástæða til þökk sé birtuskynjara sem stýrir útiljósunum, perurnar eru þó ekki snjallar heldur rofarnir fyrir ljósin. Snjallmyndavélin fer svo aðeins af stað sé enginn heima og aðeins ef hreyfiskynjarar nema hreyfingu enda algjör óþarfi að eiga upptöku af mér að grilla eða að vökva blómin. Blómin auðvitað láta vita þegar að þau þurfa næringu, enda litlir nemar í moldinni sem segja til um næringarstig hennar og raka.
Ef ég segi svo upphátt að nú ætli ég að horfa á sjónvarpið fer það í gang ásamt myndlyklinum og sjónvarpið stillir á rétt tengi. Þau ljós sem ég hef raðað í keðjuna slökkva þá á sér og snjallhátalarinn hættir að spila tónlist sé hún í gangi og í framtíðinni munu gluggatjöldin síga niður, það er næst á verkefnalistanum.
Framleiðendur snjalltækja eru þó að framleiða fjölda tækja sem lítil eða engin not eru af. Það þarf ekki að snjallvæða allt og sumt ættum við alls ekki að vilja snjallvæða enda þarf alltaf að horfa gagnrýnum augum á öryggi nettengdra tækja því ekki vill maður að óprúttnir aðilar komist inn fyrir veggi heimilisins eða í okkar persónulegu gögn sem geymd eru í skýinu.
Til dæmis er lítill tilgangur í því að snjallvæða hjálpartæki ástarlífsins, það eru ekki tæki sem maður óskar þess að tölvuþrjótar hafi aðgang að eða þá að slík tæki séu að senda gögn upp í skýið þar sem maður getur misst stjórn á útbreiðslu þeirra upplýsinga. Þau er samt til og seljast víst ágætlega.
Fyrir nærri tvær milljónir er hægt að kaupa vélmenni sem er líka fataskápur sem brýtur saman þvottinn, himnasending fyrir hvert heimili. Hugsa þó að best sé að bíða eftir því að tæknin þróist og IKEA geri sína útgáfu af þessum skáp sem eflaust myndi heita Klädrobot.
Heyrnartól sem senda rafmagnsstraum í undirstúku heilans sem á að svæfa löngun í mat og segir líkamanum að brenna fitu heldur ekki vatni vísindalega og húðskanninn sem mælir rakastig húðarinnar, stærð svitahola, mælir hrukkur og mælir með kremum frá aðeins einum framleiðanda til að bæta húðina ekki heldur en bæði tækin eru auðvitað í boði fyrir þá sem vantar slíkt.
Auðvitað er svo nauðsynlegt að eiga litla Keecker vélmennið sem er með innbyggðum myndvarpa og eltir þig um heimilið svo að þú missir nú ekki af fréttum eða getir séð leikinn.
Snjallar brauðristar, speglar, inniskór og fullt af öðrum hlutum hafa verið snjallvæddir með eflaust einhverjum tilkostnaði en í raun litlum tilgangi. En markaðurinn fyrir snjalltæki þroskast og þróast enda þessi vörulína ný. Framleiðendur dæla því út sem flestu og athuga hvað vekur áhuga fólks og hreyfist úr hillum verslana. Með tímanum verða tækin svo betri og enn fleiri tæki auðvelda og auðga líf okkar allra.
Ég vona þó innilega að einn daginn geti ég talað íslensku við tækin mín, ekki mín vegna heldur þeirra kynslóða sem á eftir mér koma, tungumálið okkar er það sem gerir okkur að Íslendingum. Skref hafa þó nýlega verið stigin í rétta átt með stuðningi frá yfirvöldum og stofnun Almannaróms sem mun reka miðstöð um máltækni. Raddstýring er ekki bara framtíðin heldur hluti af nútíðinni, öll stærstu tæknifyrirtæki heims veðja á raddstýringu sem hið næsta stóra stökk með hjálp gervigreindar, vélræns náms og tauganeta.
Framtíðin er því björt, þó að furðuleg og misnauðsynleg snjalltæki fljóti með.
Höfundur: Guðmundur Jóhannsson, samskiptafulltrúi hjá Símanum
Skil á efni
Leita í vefútgáfu Tölvumála
Um Tölvumál
Tölvumál - tímarit Skýrslutæknifélags Íslands er óháð tímarit um tölvutækni og hefur verið gefið út frá árinu 1976.
Vefútgáfa Tölvumála birtir vikulega nýja grein á vef Ský og árlega er gefið út veglegt prentað tímarit undir nafninu "Tölvumál" þar sem fjallað er um tölvutækni frá ýmsum sjónarhornum og er þema blaðsins jafnan valið snemma árs og útgáfa að hausti.
Ritnefnd Ský sér um að afla efni í Tölvumál og geta allir sem áhuga hafa sent inn efni.